Technika krzemianowa (stereochromia, technika mineralna) [ang.: Silicata painting, stereochromy]
Technika oparta jest na spoiwach krzemianowych. Do malowania używa się farb krzemianowych, których spoiwem jest szkło wodne potasowe. Maluje się na podobraziach mineralnych takich jak mury kamienne, ceglane, klinkierowe, betonowe, czasami powierzchnie szklane, metalowe, drewniane. Malowidło wykonuje się na suchej zaprawie mineralnej. Wykorzystuje się zaprawy wapienne, wapienno-cementowe lub cementowe. Stosuje się głównie barwniki nieorganiczne, odporne na światło i na alkaliczne działanie szkła wodnego. Są to zwykle naturalne ziemie i tlenki.
Spoiwa krzemianowe (zwykle krzemian wapnia albo szkło wodne potasowe – płynny krzemian potasowy) wiążą się pod wpływem dwutlenku węgla, tworząc w kontakcie z mineralnymi utrwalaczami wodziany krzemianu wapnia.
Farby krzemianowe dzielą się na dwukomponentowe i jednokomponentowe. Najstarszymi produkowanymi farbami krzemianowymi są farby mineralne Keima, które są na rynku od 1878 roku. Są produkowane w trzech wariantach: A – farby artystyczne, B – farby dekoracyjne, oraz C – powłokowe. Podział ten pochodzi z XIX stulecia, kiedy dzielono malarstwo na artystyczne i dekoracyjne. W roku 1962 powstała druga generacja farb, a w 2002 trzecia (do wykorzystania także na podłoża organiczne).
Farba składa się z wysokiej jakości barwników, tlenku magnezu, krzemionki, szkła wodnego i stabilizatorów (np. chromianu sodowego). Najnowsze technologie objęte są ochroną patentową.
Farby i powłoki mają doskonałą przyczepność do podłoża, są odporne na wpływy atmosferyczne (wynaleziono je w XIX wieku, gdy atmosfera w miastach stała się bardziej agresywna dla tynków), na zmiany wilgotności, paroprzepuszczalne (malowidło oddycha), nie skraplają wody, są niewrażliwe na ekstremalne temperatury, odporne na wysokie lub niskie pH, a barwniki na światło i ultrafiolet.
Źródła:
Krystyna Zwolińska: Mała technologia malarstwa
Władysław Ślesiński: Techniki malarskie, spoiwa mineralne
Hasło zostało zilustrowane zreprodukowanym portretem Adolfa Wilhelma Keima pochodzącym z Wikipedii.
Patrz też: hasło w Leksykonie.